Chắc chắn rằng bạn đã từng có một lúc nào đó nghe tới câu nói : “Mọi con đường đều dẫn tới La Mã” – “All roads lead to Rome”, dịch nghĩa là “Mọi con đường đều dẫn tới thành Rome”, Vậy ý nghĩa thực sự của nó là gì?Vào thế kỷ thứ 4 khi tái thiết thành phố Byzantium thành kinh đô mới của đế Đường nào cũng về La Mã All roads lead to Rome. Hữu xạ tự nhiên hương Good wine needs no bush. Vỏ quýt dày có móng tay nhọn Diamond cuts diamond. Thương cho roi cho vọt Spare the rod and spoil the child. Nói một đường làm một nẻo Speak one way and act another. Đừng đánh giá con người qua bề Cho em hỏi câu "Đường nào cũng tới La Mã" nghĩa là gì? Thảo luận 1. "Đường nào cũng tới La Mã" thật ra là "All roads lead to Rome" Rome là thủ đô của Vương Quốc La Mã (the Roman Kingdom), Cộng Hòa La Mã (the Roman Republic), và đế chế La Mã (the Roman Empire) Rome ngày nay là Thủ Đô Tổng quan về cung Nhân Mã. Trong cung hoàng đạo thì Nhân Mã được đánh giá khá cao cả về tính cách lẫn sự nghiệp. Đây cũng là cung hoàng đạo được thừa hưởng rất nhiều sự may mắn và có nhiều tố chất đáng quý. Cùng BachkhoaWiki tìm hiểu kỹ hơn về cung hoàng đạo này 0. Nhiều người thắc mắc Giải thích ý nghĩa Đường nào cũng về La Mã là gì? Bài viết hôm nay THPT Đông Thụy Anh sẽ giải đáp điều này. Qua bài viết Giải thích ý nghĩa Đường nào cũng về La Mã là gì? của chúng tôi có giúp ích được gì cho các bạn DJHiwD7. Toàn màn hình All Roads Lead To Rome 2015 Vì muốn hàn gắn tình cảm với Summer, cô con gái tuổi teen rắc rối, Maggie quyết định đưa con gái về thăm làng Tuscan, nơi mà cô sinh sống lúc trẻ. Tại đây, cô đã gặp lại tình yêu đầu của mình là Luca, người đàn ông độc thân đẹp ... [ Xem Thêm ] Có Thể Bạn Thích Phim Đường Nào Cũng Về La Mã thuyết minh, Đường Nào Cũng Về La Mã HD VietSub, Đường Nào Cũng Về La Mã lịch chiếu,Đường Nào Cũng Về La Mã bản đẹp, Đường Nào Cũng Về La Mã trọn bộ,Đường Nào Cũng Về La Mã review Đường Nào Cũng Về La Mã phụ đề,tải phim Đường Nào Cũng Về La Mã,Đường Nào Cũng Về La Mã cam,phim All Roads Lead To Rome vietsub, Xem phim All Roads Lead To Rome Tiếng Việt,Đường Nào Cũng Về La Mã motchill,Đường Nào Cũng Về La Mã phimmoi,Đường Nào Cũng Về La Mã bongngo,Đường Nào Cũng Về La Mã bilutv All Roads Lead To Rome thuyết minh, All Roads Lead To Rome HD VietSub, All Roads Lead To Rome bản đẹp, All Roads Lead To Rome trọn bộ, All Roads Lead To Rome phụ đề,All Roads Lead To Rome cam Trịnh HộiNguồn VOA “All roads lead to Rome”. ường nào cũng dẫn đến La Mã. ây là câu nói mà tôi đã nghe từ lúc còn ở Việt Nam. Vì vậy nó nói lên ít nhất hai điều. Thứ nhất, nghe câu nói này ai cũng hiểu. Từ ông sang Tây. ó là làm gì thì làm nhưng cuối cùng nó cũng sẽ là điểm dừng chân, là điểm hai, nếu đã chấp nhận điều đó thì ai cũng phải thầm chấp nhận thêm rằng trên thế gian này, ít nhất cũng là trong vài ngàn năm trở lại đây, Rome mới thật sự là thủ đô của nền văn minh nhân loại, là điểm mọi người nên tụ họp về, để chiêm ngưỡng, để suy ngẫm và nhất là để cảm nhận về những gì được cho là đáng bảo tồn nhất. Sẽ không có một thành phố nào có nhiều cổ vật bằng thành phố này. Cũng sẽ không có một nhà thờ nào vĩ đại hơn Tòa Thánh St. Peters của Thành Vatican. Thật sự có đặt chân đến nơi này bạn mới có thể bắt đầu hình dung được sự giàu có và huy hoàng của những đại đế La Mã ngày xưa. Tôi nhận thấy thường đọc sách hay học lịch sử để biết thêm về một nơi nào đó là một chuyện. Nhưng đến được tận nơi, thấy tận mắt thì chúng ta mới có thể bắt đầu cảm nhận được bề dày lẫn bề ngang của nơi mình vừa đặt chân Roma, tên chính thức người Ý gọi thủ đô của họ, là một trong những thí dụ điển hình nhất. Thật ra đây không phải là lần đầu tiên tôi đến thành Roma. Trong khuôn khổ bài viết này tôi cũng không muốn chia sẻ với các bạn về tất cả những nơi tôi nghĩ nếu bạn là khách du lịch nên ghé thăm. ơn giản vì có nhiều quá. Nếu như ở Úc tòa nhà nào trên 100 tuổi sẽ đương nhiên được liệt vào hàng quốc bảo thì tôi nghĩ ở Ý mình cần phải nhân lên 10. Vì cứ quẹo qua một góc đường là bạn lại thấy một thánh đường to, cổ. Rải rác khắp cả thành phố là những công viên, cung điện, tường thành không cái nào giống cái nào. Mà cái nào cũng đã có mặt ít nhất vài trăm năm… trước mình! Mặc dù tôi biết một số người cho rằng thành Roma có quá nhiều khách du lịch, too touristy, không thơ mộng bằng Tuscany hay bình yên như ở Florence nhưng tôi vẫn nghĩ nếu đã đến Ý thì nhất định bạn phải đến Rome. Cho dù nó có đắt đỏ đến đâu. Vì Roma là biểu tượng của nước Ý. Của những gì huy hoàng, sang trọng và đáng chiêm ngưỡng nhất về người Ý và lịch sử hào hùng của họ. Không phải đương nhiên mà mãi cho đến bây giờ, thành Roma vẫn được cho là một trong những cổ thành vĩ đại nhất thế giới, nếu không muốn nói là No. 1. ối với riêng tôi nó hơn hẳn tất cả những cổ thành khác trên thế giới. Và đúng là nó cũng có đắt thật. Tôi vẫn còn nhớ lần đầu tiên qua Ý lúc còn đi học cả ngày tôi chỉ có đủ tiền mua pizza hoặc hot dog bên lề đường để ăn cho đỡ đói. Con mắt lúc ấy được chăm sóc tử tế hơn cái bao tử. Bây giờ mặc dù có đỡ hơn, lần này tôi sang đây để đi làm chứ không phải đi chơi nhưng thú thật tôi cũng chẳng dám đêm nào cũng bước vô nhà hàng. Vì bảo đảm với bạn, chỉ cần bước vô bước ra là bạn sẽ tốn ít nhất 50 euro cho một bữa ăn ba món. Chưa tính tiền tax và tiền nước. Còn nếu như bạn đã lỡ thích có rượu để nhâm nhi thì thôi… miễn bàn. Tiền khách sạn ở Roma cũng thuộc vào hàng đắt đỏ nhất thế giới, theo tôi nghĩ. êm hôm trước khi qua tôi đã lên mạng để check xem có cái deal “last minute” nào tốt hay không vì thường book trên mạng vào những ngày cuối rẻ hơn nhưng rất tiếc “last minute” hay có book trước vài tuần thì cũng thế. Vì không có cái nào còn chỗ trống. Bạn có thể tưởng tượng được không khi tôi phải bỏ ra 130 euros và sau 4 giờ trên mạng tôi mới tìm được một khách sạn hạng tồi nằm cách xa trung tâm thành phố hàng chục cây số. Bởi thế tôi nghĩ nếu như bạn muốn có một lần được viếng thăm thành Roma trong đời và bạn không có nhiều tiền như tôi thì đây là những điều bạn cần ghi nhớ. Thứ nhất, bạn chỉ nên đi lúc low season có nghĩa là không phải trong thời cao điểm. Như bây giờ chẳng hạn. Giá cả mùa hè phải chăng hơn mùa đông vì có ít khách du lịch hơn. Thứ hai, nếu là học sinh thì bạn nên lo làm thẻ học sinh trước khi đi vì đôi khi giá vào cửa các viện bảo tàng, cung điện có thể giảm hơn 1/3 hay chỉ có nửa giá. Thứ ba, tránh đừng gọi taxi kể cả lúc vừa mới đến phi trường. Tôi biết tâm lý chung của mọi người là không biết việc đi lại sẽ ra sao nên thường bắt taxi về khách sạn cho chắc ăn. Nhưng qua kinh nghiệm cho thấy, từ phi trường về khách sạn, nhất là ở Âu Châu, phần lớn các phương tiện công cộng, đặc biệt là xe lửa, đều tiện lợi, rẻ và mau hơn nhiều. Hôm tôi buộc phải dùng taxi từ phi trường về khách sạn ở Rome vì có quá nhiều đồ đạc, dụng cụ quay phim linh tinh, tôi đã phải chi 70 euros, tức là gần 100 đô mới về tới khách sạn. Sau gần 2 tiếng đồng hồ bị kẹt xe trên đường về trung tâm thành phố. Nếu hôm đó tôi chịu khó bắt xe lửa, chắc chắn tôi chỉ mất khoảng 1 giờ và 10 đô là đến hotel. Thứ tư, mỗi tối trước khi về khách sạn bạn nên ghé vào các tiệm thực phẩm hoặc supermarket mua nước và trái cây để dùng cho ngày hôm sau. Bảo đảm bạn sẽ tiết kiệm được ít nhất là hơn nửa hoặc Í giá bán lẻ. Một chai nước vào supermarket mua sỉ chỉ có 40 cents. Nhưng ngoài cổng gần những nơi có nhiều khách du lịch giá mỗi chai nước là 4 Euros. Nói thật những anh Ý bán hàng rong ở Rome làm giá còn hơn các bác ở chợ ồng Xuân, Hà Nội. Thứ năm, bạn nên mang giày thể thao và đi bộ ở Roma hơn là mang giày da, cao gót và đi xe. Vì chắc chắn một điều bạn sẽ không thể nào cảm nhận được tất cả những gì mà Roma có thể mang lại nếu như bạn chỉ biết cỡi taxi ngắm người. Từ một góc phố cổ kính trong ngõ hẹp, một nhà thờ đứng im trong góc không một bóng người cho đến một ly kem gelatos ngay bên cạnh những bực thang của khu Spanish Steps đông đúc người qua lại, tất cả bạn chỉ có thể tận hưởng và đắm chìm vào văn hóa của người Ý nếu như bạn chịu khó rảo bộ. Sẽ không có một thành phố nào mang đến cho bạn nhiều cảm xúc, cung bậc từ miếng ăn, cho đến quần áo, lịch sử, đền đài và nhất là tâm linh như ở Roma. Không cần thiết bạn phải là người Công giáo mới cảm nhận được điều này. Tôi nghĩ bất kỳ ai, một khi đã bước vào một thánh đường trang nghiêm, to rộng không một bóng người qua lại điều này rất dễ tìm ở Roma, nhất là vào ban đêm, tai chỉ nghe tiếng chân của chính mình, mắt chỉ thấy tượng, đền, những cây thánh giá, những ngọn nến lung linh khi mờ, khi tỏ, cũng sẽ cảm thấy lòng mình bỗng chùn xuống. Tâm bỗng như chững lại, tự xét mình xem cần phải làm gì để có thể tốt hơn. Hay đơn giản chỉ là một khoảnh khắc tự nhìn lại mình, sám hối. Mười năm trước khi đến Roma lần đầu tiên tôi đã tự nhủ thầm rằng nếu như trong cuộc sống của tôi không còn gì để lo, để toan tính chắc chắn tôi sẽ chọn Roma làm nơi tôi sinh sống. Nó có đủ tất cả những gì mà một thằng con trai như tôi thích tìm đến. Mười năm sau, tôi nghĩ tôi cũng sẽ chọn thành phố này. Thế còn bạn thì sao? Phải chăng đường nào cũng tới La Mã? DO BIÊN TẬP VIÊN TỈNH THỨC! Ở ÁO HỆ THỐNG đường của Đế Quốc La Mã nối liền các tỉnh lị xa xôi với kinh đô của đế quốc. Hệ thống này nối từ các vùng rừng rậm xứ Gaul cho đến tận các thành phố Hy Lạp, và từ Sông Ơ-phơ-rát cho đến tận Eo Biển Manche. Quan trọng hơn hết, nó giúp cho quân đội có thể đi đến hầu như khắp mọi nơi trên toàn lãnh thổ, củng cố quyền lực của Rô-ma. Từ những trục đường chính được lát đá tủa ra vô số những con đường nhỏ dẫn đến các tỉnh lị của La Mã. Vì thế mới có câu tục ngữ “Đường nào cũng tới La Mã”. Hệ thống đường trên khắp Đế Quốc La Mã có chiều dài tổng cộng hơn kilômét. Làm thế nào ngày nay người ta có thể nghiên cứu và hiểu được tầm ảnh hưởng của hệ thống này đối với thế giới cổ xưa ấy? Một cách là xem xét một bản đồ có từ hồi thế kỷ 13, được gọi là Bản Đồ Peutinger. Các sử gia cho rằng Bản Đồ Peutinger là bản sao của một bản đồ được vẽ từ thời các đạo binh La Mã còn hành quân trên những con đường nổi tiếng đó. Vào năm 1508, ông Konrad Peutinger, thư ký thành phố Augsburg ở miền nam nước Đức, có được bản sao tay này, vì thế tấm bản đồ này đã được đặt theo tên ông. Hiện nay nó được trưng bày tại Thư Viện Quốc Gia Áo tại Vienna, dưới cái tên bằng tiếng La-tinh Tabula Peutingeriana. Cả thế giới La Mã trong một cuộn giấy Trong lớp học thời nay, học sinh thường xem các bản đồ hình vuông treo trên tường. Tuy nhiên, Bản Đồ Peutinger lại là một cuộn giấy, khi trải ra, có chiều rộng 0,34 mét còn chiều dài tới hơn 6,75 mét. Bản gốc gồm 12 mảnh da được nối lại với nhau. Hiện chỉ còn lại 11 mảnh. Bản đồ này cho thấy toàn Đế Quốc La Mã vào thời hoàng kim, trải dài từ Anh Quốc cho đến tận Ấn Độ. Dù có thể hiểu biết vùng này khi xem các bản đồ hiện đại, nhưng bạn vẫn có thể bị lẫn lộn khi xem Bản Đồ Peutinger. Tại sao thế? Bản Đồ Peutinger được vẽ ra cho những người đi đường xa thời xưa, chứ không phải cho các nhà địa lý thời nay. Bản đồ có thể cuộn lại nên dễ dùng khi đi đường. Nhưng để có thể đưa mọi chi tiết cần thiết vào bản đồ, người vẽ đã phải thu ngắn hướng bắc nam và kéo dài hướng đông tây ra nhiều. Kết quả là ra đời một bản đồ bị biến dạng nhưng dễ mở, dễ tham khảo, có thể cuộn lại và mang theo dễ dàng. Người dùng có thể nhanh chóng nhận ra đâu là con đường dễ nhất để đi từ nơi này đến nơi khác. Điều đó quan trọng đối với người đi đường hơn là hình dạng của nước Ý, độ lớn của Biển Đen hoặc hướng họ đang đi. * Các chi tiết trên bản đồ được phân biệt bằng màu sắc. Đường sá được biểu thị bằng màu đỏ, núi bằng màu nâu và sông bằng màu xanh lá cây. Trên bản đồ có tên của hàng trăm thị trấn và vị trí của chúng được đánh dấu bằng hình các ngôi nhà, các khu vườn có tường bao quanh và những ngọn tháp. Những ký hiệu này hình như nói lên điều kiện tiện nghi ở mỗi nơi. Bản đồ cũng cho biết khoảng cách giữa các thị trấn, trạm xe và nơi dừng chân. Có thể tìm thấy một số địa danh và sự kiện trong Kinh Thánh trên Bản Đồ Peutinger. Tại vị trí vùng Núi Si-na-i có hai lời chú thích bằng tiếng La-tinh. Một câu viết “Đồng vắng nơi con cái Y-sơ-ra-ên vào thời Môi-se lang thang 40 năm”. Giô-suê 56 Câu kia viết “Đây là nơi họ nhận được Luật Pháp trên Núi Si-na-i”.—Lê-vi Ký 2734. Thành Giê-ru-sa-lem được đánh dấu bằng một lời chú thích, với cái tên khác là Aelia Capitolina—lấy từ tên Publius Aelius Hadrianus, thường gọi tắt là Hadrian. Vào thế kỷ thứ hai CN, vị hoàng đế La Mã này đã lấy tên ông đặt cho thành Giê-ru-sa-lem. Tên Núi Ô-li-ve bằng tiếng La-tinh cũng xuất hiện trên bản đồ.—Lu-ca 2137. Phải chăng đường nào cũng tới La Mã? Một số đường dẫn tới Aquileia, một thành phố ở đông bắc nước Ý. Trên bản đồ, Aquileia có các tháp canh và tường thành kiên cố bao bọc. Vì nằm ở một giao lộ quan trọng và có cảng rất tốt, Aquileia là một trong những thành phố quan trọng nhất trong Đế Quốc La Mã. Via Egnatia đường Egnatia chạy dài từ bờ biển Adriatic, xuyên qua bán đảo Balkan, đến tận Constantinople, nay là Istanbul. Trên bản đồ, thành phố này được đánh dấu bằng hình một nữ thần ngồi trên ngai, trong tư thế sẵn sàng tham chiến. Cũng có nhiều đường dẫn tới thành An-ti-ốt thuộc xứ Sy-ri, nay là thành phố Antakya của Thổ Nhĩ Kỳ. An-ti-ốt là thành lớn thứ ba trong Đế Quốc La Mã, chỉ sau Rô-ma và A-léc-xan-tri. Trên bản đồ, thành này có hình một nữ thần đang ngồi, với hào quang trên đầu. Theo Bản Đồ Peutinger, có 12 đường dẫn tới Rô-ma. Một trong những con đường này là Via Appia, tức đường Áp-bi-u trong Kinh Thánh. Sách Công-vụ cho biết sứ đồ Phao-lô đã đi qua con đường này trong chuyến hành trình thứ nhất tới Rô-ma. Trong khi Phao-lô đang trên đường đến đó, thì một nhóm anh em tín đồ Đấng Christ ở Rô-ma đã theo đường Áp-bi-u đến gặp ông tại Ba-Quán, địa danh này cũng được ghi trên bản đồ.—Công-vụ 2815. Trên Bản Đồ Peutinger, ký hiệu nào được dùng để chỉ Rô-ma? Đó là hình một nữ vương quyền uy, khoác áo choàng tím, đang ngồi trên ngai. Quả địa cầu và cây vương trượng trên hai tay bà ám chỉ quyền thống trị thế giới tập trung tại kinh đô của đế quốc. Người ta nói đường nào cũng tới La Mã, điều đó có chính xác không? Quả đúng vậy, khi bạn xem xét mức độ rộng lớn của mạng lưới đường tủa ra từ các trục lộ chính. Bản Đồ Peutinger cho thấy làm thế nào các con đường này đã giúp La Mã kiểm soát tất cả các tỉnh thành trong suốt gần 500 năm. Giờ đây hãy để trí tưởng tượng đưa bạn chu du khắp Đế Quốc La Mã trên những con đường xa xưa ấy, với sự trợ giúp của Bản Đồ Peutinger. [Chú thích] ^ đ. 8 Điều đó vẫn đúng ngày nay. Các bản đồ xe lửa hoặc tàu điện ngầm hiện đại cũng thường bị biến dạng nhưng dễ dùng. [Bản đồ nơi trang 21-23] Để có thông tin đầy đủ, xin xem ấn phẩm Bản Đồ Peutinger—một bản đồ chỉ đường khác thường TÂY BAN NHA MOROCCO ANH QUỐC PHÁP ĐỨC ÁO Aquileia Rô-ma Vùng được phóng lớn nơi trang 23 Ý CHÂU PHI HY LẠP Istanbul AI CẬP THỔ NHĨ KỲ Núi Si-na-i Giê-ru-sa-lem SY-RI Antakya Biển Caspi I-RAN ẤN ĐỘ [Bản đồ nơi trang 23] Để có thông tin đầy đủ, xin xem ấn phẩm Các chi tiết về Rô-ma và vùng phụ cận trên Bản Đồ Peutinger Rô-ma Aquileia Istanbul Giê-ru-sa-lem Antakya Thông tin thuật ngữ Định nghĩa - Khái niệm Đường nào cũng về La Mã dịch sang Tiếng Anh là gì? Đường nào cũng về La Mã dịch sang Tiếng Anh có nghĩa là All roads lead to Rome Đường nào cũng về La Mã dịch sang Tiếng Anh có nghĩa là All roads lead to Rome. Thành ngữ Tiếng Anh. Đây là thuật ngữ được sử dụng trong lĩnh vực . All roads lead to Rome Tiếng Anh là gì? All roads lead to Rome Tiếng Anh có nghĩa là Đường nào cũng về La Mã dịch sang Tiếng Anh. Ý nghĩa - Giải thích Đường nào cũng về La Mã dịch sang Tiếng Anh nghĩa là All roads lead to Rome. Thành ngữ Tiếng Anh.. Đây là cách dùng Đường nào cũng về La Mã dịch sang Tiếng Anh. Đây là một thuật ngữ Tiếng Anh chuyên ngành được cập nhập mới nhất năm 2023. Trên đây là thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về thuật ngữ Đường nào cũng về La Mã dịch sang Tiếng Anh là gì? hay giải thích All roads lead to Rome. Thành ngữ Tiếng Anh. nghĩa là gì? . Định nghĩa Đường nào cũng về La Mã dịch sang Tiếng Anh là gì? Ý nghĩa, ví dụ mẫu, phân biệt và hướng dẫn cách sử dụng Đường nào cũng về La Mã dịch sang Tiếng Anh / All roads lead to Rome. Thành ngữ Tiếng Anh.. Truy cập để tra cứu thông tin các thuật ngữ chuyên ngành tiếng Anh, Trung, Nhật, Hàn...liên tục được cập nhập. Từ Điển Số là một website giải thích ý nghĩa từ điển chuyên ngành thường dùng cho các ngôn ngữ chính trên thế giới. Tìm hiểu thêm dịch vụ địa phương tiếng Trung là gì? “Đường nào cũng về La Mã” Con đường siêu dài bằng 7 lần chu vi trái đất. Ở đế quốc La Mã năm trước đã phát triển mạng lưới giao thông đến kéo dài từ thủ đô La Mã đến các biên giới Bắc Phi, Anh quốc. La Mã cổ đại được gắn liến với việc xây dựng các con đường Có câu nói rằng “Đường nào cũng về La Mã”. Trong các con đường ở La Mã đường Appia là con đường được làm ra cổ xưa nhất. Đây là con đường dài khoảng 200km nối liền giữa thành phố liên minh Kapua với La Mã một quốc gia đô thị. Con đường trải dài 200 km đó gần như là một đường thẳng. Đặc trưng nhất của các con đường được người La Mã làm ra chính là “Dạng đường thẳng” . Đây là một trong các tiêu chuẩn cho khi phán đoán xem những con đường được khai quật lên có phải là do bàn tay của người La Mã làm ra hay không ? Về sau, trong hệ thống đường xá trải rộng khắp La Mã, những con đường có thể gọi là “huyết mạch” thì chạy dài thẳng tấp vài chục km, xuyên ngang dốc núi hiểm trở, vượt qua thung lũng, san lấp các đầm lầy băng băng thẳng tiến. Nếu phải quẹo cua thì sẽ quẹo từ từ thong thả với góc cua thoai thoải. Kể từ khi con đường Appia được bắt đầu làm vào năm 312 trước Công nguyên cho đến năm 180 sau Công nguyên, trải qua 500 năm người La Mã như bị thôi thúc bởi cái gì đó vẫn tiếp tục làm đường. Thời đó cách nay cả 2000 năm, và trước cả khi người Nhật chúng ta lưu danh vào “Ngụy Chí Oa Nhân Truyền”. Tổng chiều dài của các con đường vào khoảng km. Theo tính toán là hơn 7 vòng trái đất, chỉ những con đường huyết mạch thôi cũng lên đến chiều dài km. Nhân tiện đây cũng xin nói thêm, các xa lộ liên bang của Mỹ cũng chỉ hơn km. Thế nhưng, nếu so về mặt diện tích thì Đế quốc La Mã chiếm Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ chiếm km2 . Như thế chúng ta có thể thấy các con đường ở La Mã được xây dựng dầy đặc như thế nào. Đường được trải bằng đá. Rất nhiều lớp đá chồng chất lên nhau có độ dày từ 1 – 1,5 mét, lớp mặt được lát đá dăm, đá chẻ, bên dưới là đá vụn, dưới nữa là các tảng đá được kết dính bằng vữa mortar. Thật đáng kinh ngạc đường cao tốc hiện đại theo tiêu chuẩn Nhật Bản thì độ dày các lớp đá cũng mét, còn đường thông thường cấp Tỉnh lộ chỉ dày vỏn vẹn có 15cm mà thôi. Có cái gọi là “Dấu vết nông sản” xuất hiện trên các cánh đồng dọc theo đường phố Armin của Anh, nó là chứng nhân của những con đường đã từng một thời oanh liệt. Nó hình thành những con đường nông sản thẳng vào các cánh đồng hiện tại, và dấu vết này chỉ xuất hiện trong phần đường La Mã cổ đại thôi. Tóm lại, hiện tại sau 2000 năm vẫn xuất hiện với dáng vẻ như vậy, duy chỉ có thực vật và đất cát của phần có xây dựng đường là khác biệt. Quay trở lại câu chuyện. Chiều rộng các con đường thì không rộng lắm. Bề rộng lòng đường Appia vào khoảng 3 mét. Tuy nhiên, ven mỗi bên đường người ta xây dựng lối dành cho người đi bộ có bề rộng 1,5 mét, và phía ngoài lối đi bộ đó là bãi cỏ rộng 6m. Tổng cộng khoảng không gian 18 mét của con đường được đảm bảo cho việc đi lại. Rồi người ta dựng các cột mốc biểu thị lộ trình, ở những nơi xung yếu người ta dựng các trạm dừng chân. Nơi đây, lữ khách có thể đổi ngựa, ăn uống và ngủ nghỉ. Dĩ nhiên không phải là tất cả các con đường là đều được trang bị như vậy. Ở các vùng núi hay biên giới sâu xa, bề rộng đường hẹp đi, các trạm dừng chân được thay thế bằng đồn đóng quân của quân đội La Mã. Thế nhưng, các con đường được xây dựng trên toàn thế giới La Mã bao trùm miền Viễn Đông đến Bắc Phi, và phủ cả Châu Âu. Nếu nói về sức lực thì lúc đó chỉ có sức người và gia súc. Vào thời đó, hoàn thành các con đường trải lát không phải là một việc dễ dàng. Dĩ nhiên, những con đường được dát đá trên bề mặt thì chỉ là các con đường chủ yếu như con đường Appia hay đường trong thành phố mà thôi, còn lại hầu hết là đường đá sỏi được rải đá hoặc sỏi trên mặt. Thế nhưng, cho dù là đường rải đá sỏi đi nữa nhưng nền móng cũng được phủ bởi lớp đá vụn rất dày, và cao trình về mặt kỹ thuật cũng quan tâm đến cả việc thoát nước nên làm cho người ta cảm nhận được sự say mê làm ra các con đường của người La Mã. Con đường ai xây để làm gì? Người ta nói rằng lúc đầu xây dựng thì đường Appia cũng là con đường sỏi đá. Thế nhưng, việc dát đá lên khoảng 200km chiều dài mặt đường là sau đó 17 năm. Đá dùng dát đường phần nhiều được vận chuyển từ những nơi xa đến, đá được cắt ra ở các công trường đá xa xôi, rồi vận chuyển đến công trường xây dựng bằng thuyền. Mặt đường dát bởi các viên đá được cắt thành hình đa giác, và kết hợp lại tạo thành những dạng hình học đầy vẻ bí ẩn. Người ta nhìn thấy có những kiểu hoa văn không mang dáng dấp người La Mã logic. Thế thì tại sao họ lại không sử dụng những viên đá cắt có hình vuông hay hình chữ nhật ? Câu trả lời đó chính là vì rất tốn thời gian và công sức. Dường như để dát cho khớp các viên đá hình đa giác này, người ta đã đánh dấu khi cắt đá để biết viên đá nào nằm cạnh bên nhau, rồi sắp xếp trải lên theo như ban đầu khi cắt . Vậy thì, dạng thẳng của những con đường ở La Mã phải chăng là để tiết kiệm đá chút nào hay chút đó ? Những người xây dựng đường xá cơ bản là quân đội La Mã. Về sau, trong quân đội đào tạo các nhà chuyên môn ưu tiên cho quân đội để mở đường làm cầu, và việc xây dựng đường xá đầu tiên là để đi chinh phục. Có thuyết cho rằng vì đường phục vụ quân sự nên cự ly đi đến mục tiêu cần phải ngắn nhất . Người đi ưu tiên trên những con đường này là các sứ giả của hoàng đế. Những người đưa tin có chiếu thư đặc biệt được ưu tiên có thể đổi ngựa hay xe ngựa tại các trạm dừng chân. Khoảng cách giữa các trạm dừng chân ước lượng 40~50km. Người đưa tin có thể đi được khoảng 90km một ngày. Trường hợp đặc biệt, đi ngày đi đêm có thể đi gấp 3 lần tốc độ này. Còn lại một văn bản có ghi vào năm 69 sau công nguyên một đặc sứ đã đi suốt từ Mainz của Đức đến La Mã trong 9 ngày. Người đưa tin di chuyển bằng loại xe ngựa nhẹ 2 bánh, vì lồng thêm cái vòng sắt vào bánh xe bằng gỗ để tăng sức chịu đựng nên tôi nghĩ có lẽ nó sẽ tạo tâm không thoải mái khi đi xe. Khách lữ hành bình thường thì dùng xe ngựa 4 bánh. Thực ra có lẽ chính những chiếc xe ngựa này là lý do làm nên “dạng thẳng” của những con đường ở La Mã. Những chiếc xe ngựa này không có trục lái giúp cho bánh xe quay sang trái hay phải. Có nghĩa là xe rất ngại những vòng cua nhỏ. Và rồi, người La Mã cổ đại chọn cách xây dựng các con đường thẳng tấp xuyên suốt hơn là việc phát minh ra xe ngựa có thể thuận tiện trong các khúc quanh cua nhỏ. Nếu nhìn xa thì quả thực cách làm này có lợi. Những con đường ở La Mã cổ đại đã vượt qua 2000 năm, và vẫn đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống bây giờ. Nguyễn Thị Hồng Lan dịch từ bài すべての道はローマに通ず Của tác giả WAKYAMA SHIGERU giáo sư trường Đại học Nagoya Kogyo, của Tạp Chí クオークtháng 11/1993

đường nào cũng về la mã